هیچ چیز به اندازه رنگ در ظاهر و زیبایی محیط اطراف ما موثر نیست. رنگ مطلوب چشمنواز است و بر روحیات و خلق و خوی ما تاثیر میگذارد. با یک لایه رنگ جدید میتوان محیط خانه را تغییر داد و به اسباب و لوازم کهنه جان دوباره بخشید. رنگ کردن منزل جزو کارهایی است که مورد توجه افراد به عنوان پروژه های خودت انجام بده است.
با این حال، در انتخاب رنگ مناسب برای فضاهای مختلف باید با انواع رنگ آشنایی داشت، مثلا رنگ پایه آب با رنگ پایه روغن چه تفاوتی دارد و هر کدام مناسب کجا هستند؟ در این مطلب قصد داریم با انواع رنگ ساختمانی که در دکوراسیون داخلی و بعضا فضاهای باز استفاده میشوند بیشتر آشنا شویم.
رنگ از چه موادی تشکیل می شود
همه رنگ ها از 4 جزء اصلی تشکیل می شوند: رنگ دانه یا پیگمنت ها، رزین ها، حلال ها، و افزودنی ها. رنگ دانه ها مواد رنگی هستند. رزین ها عامل چسبندگی و قوام رنگ هستند. حلال ها عاملی هستند که به رنگ دانه ها خاصیت مایع بودن میدهند و با خشک شدن رنگ از بین می روند و بخار میشوند. افزودنیها نیز ویژگی های خاصی برای عملکرد و کاربردهای بهتر رنگ ایجاد می کنند، مثلا اینکه رنگ ضدلک یا ضد قارچ باشد.
رنگ های بی کیفیت درصد حلال بیشتری دارند و درنتیجه پیگمنت و رزین آن ها کمتر است. این به آن معناست که بعد از خشک شدن، بیشتر آن بخار شده و رنگدانههای باقیمانده رنگی بی کیفیت و نامطلوب به جا میگذارند. در نتیجه مجبور هستید چندین و چند لایه روی هم رنگ بزنید تا نتیجه نهایی بهتر از لایه اول باشد.
بهتر است رنگی تهیه کنید که حداقل 45 درصد آن از رنگ دانه و رزین تشکیل شده باشد تا علاوه بر کیفیت بهتر، در وقت خود صرفه جویی کنید و کمتر از خود کار بکشید.
انواع رنگ ساختمانی
امروزه میتوانید انواع رنگ ساختمانی را با تنوع بسیار بالا از تولیدکنندگان مختلف تهیه کنید. شاید این تنوع کمی گیج کننده باشد. با شناخت انواع رنگها و مصارف هر کدام بهتر میتوانیم برای انتخاب رنگ درست و مناسب تصمیمگیری کنیم. همه رنگهای ساختمانی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: رنگهای پایه آب و رنگهای پایه روغن.
رنگ های پایه آب
این نوع رنگ ها که با عنوان رنگ لاتکس نیز شناخته میشوند بیشتر برای مصارف خانگی استفاده میشوند. زمان خشک شدن رنگهای لاتکس کم است و قابل شستشو هستند. اجرای راحت و کیفیت بالایی دارند و با محیط زیست نیز سازگار هستند. رنگ های لاتکس یا پایه آب انعطاف و استحکام بالایی دارند. در مقابل رطوبت و رشد قارچ مقاوم هستند. به همین دلیل در نقاشی منازل کاربرد زیادی دارند.
رنگ های پایه روغن
رنگ های روغنی که با عنوان رنگ آلکیدی نیز شناخته می شوند برای جاهایی که رطوبت بالا دارند، مثل حمام و آشپزخانه و همچنین نقاطی که در معرض سایش شدید هستند، مثل چهارچوب در و پنجره، کابینت ها و کف مناسب هستند. رنگ های روغنی درخشش بالایی دارند و زمان خشک شدن آن ها در مقایسه با رنگ های لاتکس طولانی تر است و برای همین معمولا اثر قلم مو و غلتک روی آن باقی نمی ماند.
رنگ های روغنی گرانتر از رنگهای پایه آب هستند، بوی تندی دارند و چون حاوی ترکیبات آلی فرار (VOCs) هستند برای محیط زیست مضر هستند. همچنین برای رنگ کردن با رنگهای روغنی به حلال های شیمیایی مثل تینر نیاز دارید.
شاید روی قوطی های رنگ عباراتی مثل "جهت مصارف داخلی" یا "برای مصارف خارجی" را دیده باشید. میتوانید از رنگ های پایه آب برای مصارف داخلی و رنگ کردن اتاق ها استفاده کنید و برای محیط های باز بهتر است از رنگ های پایه روغن استفاده کنید.
رنگ های آستری
در واقع آستری ها را جزو دسته بندی رنگها جا نمیدهند، اما برای انجام بسیاری از پروژههای نقاشی ساختمان واجب هستند. رنگ های آستر تنوع زیادی دارند و میتوانند هم پایه آب و هم پایه روغن باشند. اجرای آستری باعث چسبندگی بهتر رنگ میشود و کیفیت نهایی را بالا میبرد. آستریها درجه رزین بیشتر و حلال کمتری دارند. به همین دلیل زود خشک میشوند و قدرت چسبندگی رنگ اصلی را بالا میبرند. برای رنگ های روغنی از آستری پایه روغن و برای رنگ های لاتکس از آستری پایه آب استفاده می شود.
رنگ های انامل
رنگ های انامل زیرمجموعه رنگهای روغنی هستند که از دوام و استحکام بسیار بالایی برخوردارند. معمولا برای رنگ کردن در و پنجرهها و قرنیزها استفاده میشوند و به دلیل استحکام و دوام بالایی که دارند برای فضای باز گزینه بسیار خوبی هستند. همچنین، استفاده از این نوع رنگ برای سطوحی که در معرض سایش و یا آلودگی هستند، مثل کابینت آشپزخانه توصیه میشود. با این حال، ممکن است به مرور زمان تغییر رنگ دهند و کمرنگتر شوند.
رنگ های پلاستیک
رنگ پلاستیک یا امولسیون جزو رنگهای پایه آب محسوب می شود و به دو نوع تمام پلاستیک و نیم پلاستیک تقسیم میشود. بر خلاف گفته بسیاری از افراد، رنگ تمام پلاستیک قابلیت شستشوی 100 درصد ندارد و در صورت نیاز به شستشو بهتر است از رنگ روغنی یا اکریلیک استفاده کنید. رنگ پلاستیک بوی بسیار کمی دارد و سریع خشک میشود. قابلیت جالب توجه آن این است که میتوان آن را با حلال های نفتی مخلوط کرد.
از آنجایی که حرارت و رطوبت را از خود عبور میدهد بیشتر برای سقف آشپزخانه ها استفاده میشود و درست به همین دلیل برای سطوح فلزی و چهارچوب ها اصلا مناسب نیست. اجرای آن با غلطک ساده و سریع است و با قلم مو ممکن است رد قلم مو را نشان دهد.
در ایران، رنگ پلاستیک رنگ پرکاربردی است اما در کشورهای دیگر از محبوبیت آن کاسته شده است. رنگ پلاستیک نسبت به سایر رنگ ها ارزان تر است.
رنگ های اکریلیک
رنگ اکریلیک یا آکریلیک نیز نام دیگری برای رنگ های پایه آب است و رزین این رنگها از مواد اکریلیک تهیه میشود. این نوع رنگ ها نسل جدیدی هستند که به دلیل سازگاری با محیط زیست، تنوع بالای رنگ و اجرای آسان جایگاه مناسبی بین مصرف کنندگان پیدا کردهاند. در ابتدا برای رنگ کردن اتومبیل ها استفاده میشدند و رفته رفته برای مصارف مختلف به کار گرفته شدند.
رنگ های خاص
هر رنگی میتواند شامل افزودنیهای خاصی باشد. این افزودنیها میتوانند ویژگی های خاصی به رنگ اضافه کنند، به عنوان مثال، رنگهای ضدقارچ یا ضد کپک و رنگهای ضدحریق با کمک همین افزودنی ها تولید میشوند. برخی رنگ ها هستند که عرق نمیکنند و رطوبت را دفع میکنند و برای آشپزخانه و حمام بسیار ایده آل هستند.
میزان درخشندگی رنگ ها
در تقسیم بندی انواع رنگ ساختمانی میزان براقیت یا درخشندگی رنگ ها بسیار مهم است. منظور از درخشندگی رنگ میزان انعکاس نور توسط رنگ بعد از خشک شدن آن است. از این جهت، رنگ ها به 5 دسته اصلی تقسیم میشوند:
رنگ های مات
رنگ های مات که با عنوان رنگ های فلت (Flat) نیز شناخته میشوند استانداردی هستند که بیشتر برای دیوار منازل و نیز سطوح بیرونی ساختمان کاربرد دارند. رنگهای مات بافتی مخملی دارند و کمترین میزان درخشندگی را دارا هستند. از آنجایی که نور را انعکاس نمیدهند عیوب و ناهمواری های سطح را پنهان میکنند. برای همین بیشتر برای رنگ کردن دیوار و سقف منازل استفاده میشوند. اجرای این رنگ ها ساده است اما برای پوشش خوب، معمولا بیشتر از یک لایه رنگ باید اعمال کرد. رنگهای مات با قلم مو و غلتک قابل اجرا هستند. با این حال، شستشوی رنگ های مات کمی سخت و پرزحمت است.
رنگ های پوست تخم مرغی
این نوع رنگ ها از لحاظ انعکاس نور و درخشندگی در حد متوسط هستند. برای همین عیوب سطح را تا حدی میپوشانند و در عین حال کمی درخشان هستند. رنگ پوست تخم مرغی با دوام است و قابلیت شستشوی نسبتا خوبی دارد، برای همین بهترین گزینه برای فضاها و اتاقهای پر تردد مثل اتاق نشیمن و دستشویی است.
رنگ های ساتنی
رنگ های ساتنی نیز مثل رنگ های پوست تخم مرغی هستند، با این تفاوت که میزان درخشندگی آنها کمی بیشتر است. ممکن است برخی تولیدکنندگان یا نقاشان رنگ ساتنی را به جای رنگ پوست تخم مرغی برای برخی فضاها و اتاق ها پیشنهاد و یا استفاده کنند.
رنگ های نیمه براق یا نیمه مات
این نوع رنگ ها برای فضاهایی که نیاز به شستشو دارند و باید در برابر رطوبت مقاوم باشند، مثل آشپزخانه و حمام، کاربرد دارند.
رنگ های براق
به طور سنتی از رنگهای براق برای رنگ کردن چهارچوب ها، در و پنجره ها، کابینت ها و قرنیزها استفاده میشود چرا که استحکام و دوام بالایی دارند و شستشوی آن ها راحت است. درخشندگی و انعکاس نور بالای این رنگ باعث میشود که جزئیات هر چند کوچک روی سطح کاملا به چشم بیاید.
مقایسه رنگ مات و براق
استفاده از رنگ مات و براق تا حدی به سلیقه بستگی دارد. با این حال، تفاوت هایی بین این دو وجود دارد که می تواند عاملی تعیینکننده هنگام اجرا محسوب شود.
رنگ های براق قدرت پوشش دهی بالاتری نسبت به رنگ های مات دارند و چون شستشوی آن ها راحت تر است، برای سطوحی که بیشتر در معرض تماس با دست و آلودگی هستند مناسبتر هستند. در ضمن دوام و استحکام بیشتری دارند.
رنگ های مات نور را کمتر بازتاب می دهند، بنابراین عیوب و ناهمواری های سطح را کمتر نشان می دهند. هزینه اجرای رنگ مات کمتر از رنگ براق است.
همان طور که گفتیم رنگ های براق عیوب و ناهمواری سطح را نمایان میکنند. یک ترفند برای جلوگیری از این مسئله استفاده از رنگ های مات به عنوان رنگ آستری است. قبل از اعمال رنگ براق، یک لایه رنگ مات همسان و همرنگ رنگ اصلی تهیه و روی سطح بمالید. بعد از خشک شدن، رنگ براق را اعمال کنید.
در این مطلب با انواع رنگ ساختمانی آشنا شدیم. رنگ های ساختمانی به دو دسته اصلی پایه آب و پایه روغن تقسیم میشوند. رنگهای آکریلیک و پلاستیک جزو رنگ های پایه آب محسوب میشوند که البته هر کدام خصوصیات خاص خود را دارند. رنگهای انامل نیز جزو رنگ های پایه روغن هستند که به خاطر دوام و استحکام بالا بیشتر برای سطوح فلزی و سطوحی که نیاز به محافظت در برابر سایش و عوامل فرسایشی دارند مناسب هستند.
از لحاظ درخشندگی، رنگها به 5 نوع مات، پوست تخم مرغی، ساتنی، نیمه براق و براق تقسیم بندی میشوند. با شناخت این ویژگی ها میتوانید رنگ مناسب با پروژه خود را انتخاب و اجرا کنید.
لطفا سوالات و نظرات خود را با ما در فروشگاه زبرنگ در میان بگذارید.
منبع: سایت اسپروس